سجاده فرش و فرش ماشینی از نظر کاربرد و طراحی تفاوتهای قابلتوجهی دارند. سجاده فرشها بهطور خاص برای استفاده در اماکن مذهبی مانند مساجد و مصلیها طراحی شدهاند.
این فرشها معمولاً دارای طرحهای مذهبی و اسلامی مانند محراب هستند که به نمازگزاران کمک میکند جهت قبله را تشخیص دهند و نماز را در یک ردیف منظم بخوانند. از سوی دیگر، قالی ماشینی بهعنوان یک محصول چندمنظوره طراحی میشود که میتواند در خانهها، دفاتر، یا هر فضای دیگری استفاده شود و طرحهای متنوعی دارد که لزوماً به کاربرد مذهبی مرتبط نیستند.
تفاوت دوم بین سجاده فرش و فرش ماشینی به ابعاد و شکل آنها مربوط میشود. فرشهای سجاده ای معمولاً بهصورت رولهای طولانی تولید میشوند تا بتوانند فضای زیادی را پوشش دهند و برای استفاده در صفوف نماز مناسب باشند.
این فرشها معمولاً بهصورت متری فروخته میشوند و به گونهای طراحی شدهاند که تمام فضای مسجد یا نمازخانه را پوشش دهند. در مقابل، فرشهای ماشینی در اندازههای مختلف و بهصورت قطعات مشخص بافته میشوند و میتوانند برای پوشش مناطق کوچک یا بزرگ در هر فضایی به کار روند.
از نظر جنس و کیفیت نیز تفاوتهایی وجود دارد. هرچند هر دو نوع فرش میتوانند از مواد مشابهی مانند نخ اکریلیک، پلیاستر یا پشم تولید شوند، اما سجاده فرشها معمولاً بهگونهای تولید میشوند که دوام بیشتری داشته باشند و در برابر سایش و فشار ناشی از تردد بالا مقاومتر باشند.
فرشهای ماشینی با توجه به کاربردهای مختلفی که دارند، ممکن است از نظر تراکم و وزن متفاوت باشند و بسته به نیاز مشتری، در انواع سبک یا سنگینتر تولید شوند.
شناخت سجاده فرش و روند تولید آن در کاشان
فرش سجاده ای به عنوان یکی از محصولات ویژه برای مفروش کردن مساجد و مکانهای مذهبی، در سالهای اخیر به انتخاب اول تبدیل شده است. این نوع قالی مسجدی بهطور خاص برای استفاده در فضاهای عبادت طراحی شده و تفاوتهای قابل توجهی با فرشهای ماشینی معمولی دارد.
در گذشته، فرشهای ماشینی برای این منظور استفاده میشدند، اما با توجه به نیازهای خاص مساجد، قالیهای سجادهای به بازار آمدند تا این نیازها را بهخوبی برآورده کنند.
در فرآیند تولید سجاده فرش، کارخانجات بافندگی، بهویژه در شهر کاشان، نقش مهمی ایفا کردهاند. ایده بافت فرش طرح سجاده و رولهای مسجدی ابتدا در کاشان مطرح شد و سپس بهطور گستردهتری به تولید رسید. تولید این قالیها مشابه فرشهای ماشینی معمولی انجام میشود، اما با توجه به ساختار و نیازهای ویژه مساجد.
سجاده فرشهای تولیدی در کاشان با استفاده از ماشینآلات تخصصی و بهطور متری بافته میشوند که این ویژگی به مفروش کردن فضاهای بزرگ بهویژه مساجد، بسیار آسانتر و سریعتر کمک میکند.
علاوه بر سهولت نصب و استفاده، انواع سجاده فرش در طرحها و کیفیتهای متنوعی تولید میشوند که به خوبی با فضای معنوی مساجد هماهنگ است.
این قالیها با توجه به استانداردهای مختلف مانند 500 شانه، 700 شانه، 1000 شانه و 1200 شانه، تولید میشوند و بهصورت متری بافته میشوند که این امکان را میدهد تا تمام سطح مکانهای مذهبی بهطور کامل پوشش داده شود. ویژگیهای خاص سجاده فرشها آنها را به گزینهای مناسب و ایدهآل برای مفروش کردن مساجد تبدیل کرده است.
تفاوت اندازه و سایز سجاده فرش با فرش ماشینی
سایز و ابعاد فرشها، یکی از تفاوتهای اصلی بین سجاده فرش و فرش ماشینی است که تأثیر زیادی بر کاربرد و زیباییشناسی آنها دارد. فرشهای ماشینی، در اندازههای مختلف تولید میشوند که باعث میشود هنگام استفاده در فضاهای بزرگ، نیاز به جمع کردن یا اضافه کردن قسمتهای دیگر باشد. این موضوع ممکن است منجر به پوشش ناقص و غیر منظم سطح شود و در نهایت جلوهای ناپسند ایجاد کند.
در مقابل، فرشهای سجاده ای با طراحی خاصی تولید میشوند که به راحتی میتوانند تمام سطح یک مکان مذهبی را پوشش دهند. این نوع سجاده فرش ماشینی به صورت رولهایی با ابعاد ثابت، مانند 65*125 سانتیمتر، تولید میشود و در متراژهای مختلف بافته میشود.
نصب فرش سجاده به صورت رولهای پشت سر هم، به این معنی است که تمام نقاط فضای مورد نظر بهطور یکنواخت و منظم مفروش میشود و نیاز به اضافه کردن یا تغییر سایز ندارد.
بنابراین، استفاده از سجاده فرش بهویژه برای فضاهای بزرگ مذهبی مانند مساجد، مزایای بسیاری دارد. این نوع قالی به دلیل ابعاد مشخص و تولید به صورت رول، قادر است تمام سطح مکان را بهطور کامل پوشش دهد و جلوهای منظم و زیبا ایجاد کند. این ویژگیها باعث میشود فرش مسجد انتخابی مناسبتر و کارآمدتر برای مفروش کردن مساجد و مکانهای مذهبی باشد.
تفاوت طرح و نقشه سجاده فرش با فرش خانگی
تفاوتهای بارز در طرح و نقشه فرش سجاده ای و قالی خانگی، یکی از ویژگیهای مهمی است که بهراحتی قابل تشخیص است.
در حالی که فرشهای خانگی معمولاً با طرحهای متنوعی همچون ترنج دار، کلاسیک و فانتزی طراحی میشوند، قالیهای استفاده شده در مساجد و مکانهای مذهبی نیازمند طرحهایی هستند که با فضای معنوی این مکانها همخوانی داشته باشند. این تفاوت در طراحی، به نوع استفاده و کاربرد هر کدام از این فرشها برمیگردد.
انواع سجاده فرش کاشان که بهطور خاص برای فضاهای مذهبی تولید میشوند، عمدتاً در دو طرح اصلی ارائه میشوند. طرح اول، فرشهای محرابی هستند که نوک محراب در این طرحها موقعیت قبله را برای نمازگزاران مشخص میکند.
این طرح بهویژه در مساجد و مکانهای مذهبی کاربرد دارد و به دلیل ویژگیهای خاص آن، به سجاده فرش محرابی معروف است. این نوع طراحی بهخوبی با نیازهای روحانی و مذهبی فضاها همخوانی دارد.
در مقابل، نوع دیگری از فرشهای سجاده به طرحهای ساده و تشریفاتی اختصاص دارد که در آنها از حاشیههایی برای تعیین جهت قبله استفاده میشود. این طرحها که به نام فرشهای تشریفاتی شناخته میشوند، با رنگها و الگوهای خاص خود، فضای نمازخانه را بهطور شایستهای مفروش میکنند.
طراحی این فرش مساجد بهگونهای است که هم زیبایی و هم کارایی را در فضاهای مذهبی به ارمغان میآورد و به همین دلیل انتخابی مناسب برای مکانهای مذهبی است.
مقایسه کیفیت بافت سجاده فرش و قالی منزل
تفاوتهای کیفیت بافت میان فرش مسجدی کاشان و قالی منزل یکی از جنبههای مهمی است که به وضوح تفاوتهای این دو محصول را نمایان میکند.
دستگاههای مدرن بافندگی، چه در تولید فرشهای خانگی و چه در بافت سجاده فرش، محصولات را در کیفیتهای مختلفی تولید میکنند. این کیفیت به عوامل مختلفی از جمله شانه و تراکم بافت بستگی دارد، که بر روی نرمی، ظرافت و دوام قالی نماز تأثیر میگذارد.
سجاده فرش مسجدی مانند دیگر فرشهای ماشینی، بر اساس شانه و تراکم بافت طبقهبندی میشود. هرچه شانه بالاتر باشد، نقشه آن ریزبافتتر و شباهت بیشتری به قالیهای دستباف خواهد داشت.
همچنین، با افزایش تراکم، فرش طرح سجاده فشردهتر و نازکتر خواهد شد که این ویژگیها به نرمی و دوام سجاده فرش کمک میکند. در مقابل، فرشهای خانگی معمولاً در کیفیتهای بالاتری تولید میشوند، از جمله 500، 700، 1000، 1200 و حتی 1500 شانه، با تراکمهای متنوع.
فررشهای مسجدی نیز در کیفیتهای متنوعی عرضه میشوند که شامل 440 شانه، 500 شانه، 700 شانه و 1000 شانه میباشد. این قالیها با تراکمهایی از 850 تا 2550 تولید میشوند که به نیازهای خاص فضاهای مذهبی و عملکرد آنها پاسخ میدهد.
در نتیجه، تفاوت در کیفیت بافت میان سجاده فرش و فرش ماشینی بر اساس شانه و تراکم، تأثیر قابل توجهی بر عملکرد و کاربرد هر نوع فرش دارد.
شباهتهای اصلی میان سجاده فرش و قالی خانگی
فرش مسجد و قالی منزل کاشان از نظر ساختاری و مواد اولیه شباهتهای زیادی دارند که آنها را به انتخابهای مشابهی برای محیطهای مختلف تبدیل میکند.
هر دو نوع فرش ماشینی از جنس نخ و مواد اولیه یکسانی استفاده میکنند، که این موضوع به تضمین کیفیت بالا و دوام این محصولات کمک میکند. علاوه بر این، دستگاههای بافندگی مورد استفاده برای تولید سجاده فرش همان دستگاههایی هستند که برای بافت فرشهای ماشینی کاشان به کار میروند، که این امر موجب ایجاد شباهتهای زیاد در فرآیند تولید میشود.
کیفیت بافت سجاده فرش نیز به طور مستقیم با کیفیت قالیهای ماشینی مرتبط است. میزان شانه و تراکم بافت در فش سجاده مشابه با استانداردهایی است که در تولید فرشهای ماشینی کاشان رعایت میشود.
این ویژگیها شامل دقت در بافت و فشردگی الیاف است که بر نرمی و طول عمر قالی تأثیر میگذارد. به همین دلیل، هر دو نوع فرش از نظر کیفیت و ساختار بافت به استانداردهای مشابهی پایبند هستند.
پالت رنگبندی و طراحی فرشهای سجادهای و فرشهای خانگی کاشان نیز از نظر زیباییشناسی شباهتهای قابل توجهی دارند. این شباهت در تنوع رنگها و الگوهای موجود باعث میشود که هر دو نوع قالی به راحتی با دکوراسیونهای مختلف سازگار شوند.
در نتیجه، اگرچه کاربردهای خاصی برای هر نوع فرش ماشینی وجود دارد، اما از نظر ساختاری و طراحی، سجاده فرش و قالی خانگی کاشان دارای ویژگیهای مشترک بسیاری هستند که انتخاب آنها را برای محیطهای مختلف سادهتر میکند.
